Vijeće sigurnosti UN-a usvojilo američki plan za Gazu: Put ka palestinskoj državi otvoren

Vijeće sigurnosti Ujedinjenih nacija usvojilo je američki plan za Gazu, kojim se odobrava slanje međunarodnih stabilizacijskih snaga u razorenu enklavu i otvara mogućnost budućeg puta ka nezavisnoj palestinskoj državi. Rezolucija je usvojena sa 13 glasova “za”, dok su Rusija i Kina bile suzdržane.

Moskva, koja je ranije predstavila vlastiti nacrt rezolucije, nije iskoristila pravo veta. Usvajanje rezolucije smatra se ključnim korakom za jačanje krhkog primirja i definisanje budućeg uređenja Gaze nakon dvije godine rata između Izraela i Hamasa.

Brojne arapske i muslimanske zemlje koje su izrazile spremnost da učestvuju u međunarodnoj misiji ranije su poručile da je mandat Vijeća sigurnosti nužan uslov za njihovo učešće. Američka rezolucija podržava plan primirja predsjednika SAD-a Donalda Trampa od 20 tačaka, kojim se predviđa formiranje prijelaznog Odbora za mir, čiji bi predsjednik bio Tramp.

Plan daje širok mandat stabilizacijskim snagama – od kontrole granica i obezbjeđenja teritorije do procesa demilitarizacije Gaze. Mandat Odbora i međunarodnih snaga traje do kraja 2027. godine.

Američki ambasador pri UN-u Mike Waltz ocijenio je rezoluciju “historijskom i konstruktivnom”, naglasivši da otvara novi put za stabilnu i prosperitetnu Gazu te sigurnost Izraela. Tokom dvosedmičnih pregovora, arapske zemlje i palestinska strana tražile su snažnije formulacije o palestinskom pravu na samoodređenje.

Nakon izmjena, rezolucija navodi da bi – nakon reformi Palestinske uprave i napretka u obnovi razrušene Gaze – “mogli biti stvoreni uslovi za kredibilan put ka palestinskom samoodređenju i državnosti”. Također se navodi da će SAD pokrenuti dijalog između Izraela i Palestinaca “radi dogovaranja političkog horizonta za miran i prosperitetan suživot”.

Takav pristup izazvao je nezadovoljstvo izraelskog premijera Benjamina Netanyahua, koji dugo odbacuje mogućnost palestinske države, tvrdeći da bi to “nagradilo Hamas”. Prije glasanja, zajednička izjava Katara, Egipta, Ujedinjenih Arapskih Emirata, Saudijske Arabije, Indonezije, Pakistana, Jordana i Turske pozvala je na “brzo usvajanje” američkog prijedloga.

Rusija je prošle sedmice predstavila alternativni plan s još snažnijom podrškom formiranju palestinske države, uz insistiranje da Zapadna obala i Gaza budu ujedinjene pod Palestinskom upravom. Moskvin prijedlog izostavio je Trampov Odbor za mir i davao veću ulogu UN-u u formiranju međunarodne misije.

Američka rezolucija nalaže stabilizacijskim snagama da: – nadziru proces demilitarizacije Gaze, uključujući trajnu predaju oružja nedržavnih naoružanih grupa- po potrebi koriste “sve neophodne mjere”, uključujući i vojnu silu- obezbjeđuju granične zone zajedno s obučenom palestinskom policijom- koordiniraju dopremu humanitarne pomoći- blisko sarađuju s Egiptom i Izraelom.

Kako međunarodne snage budu preuzimale kontrolu i uspostavljale stabilnost, izraelska vojska će se povlačiti iz Gaze prema dogovorenim fazama, standardima i rokovima koje potvrđuju stabilizacijske snage, Izrael, SAD i garanti primirja. Vijeće sigurnosti Ujedinjenih nacija usvojilo je američki plan za Gazu, kojim se odobrava slanje međunarodnih stabilizacijskih snaga u razorenu enklavu i otvara mogućnost budućeg puta ka nezavisnoj palestinskoj državi.

Rezolucija je usvojena sa 13 glasova “za”, dok su Rusija i Kina bile suzdržane. Moskva, koja je ranije predstavila vlastiti nacrt rezolucije, nije iskoristila pravo veta.

Usvajanje rezolucije smatra se ključnim korakom za jačanje krhkog primirja i definisanje budućeg uređenja Gaze nakon dvije godine rata između Izraela i Hamasa. Brojne arapske i muslimanske zemlje koje su izrazile spremnost da učestvuju u međunarodnoj misiji ranije su poručile da je mandat Vijeća sigurnosti nužan uslov za njihovo učešće.

Američka rezolucija podržava plan primirja predsjednika SAD-a Donalda Trampa od 20 tačaka, kojim se predviđa formiranje prijelaznog Odbora za mir, čiji bi predsjednik bio Tramp. Plan daje širok mandat stabilizacijskim snagama – od kontrole granica i obezbjeđenja teritorije do procesa demilitarizacije Gaze.

Mandat Odbora i međunarodnih snaga traje do kraja 2027. godine. Američki ambasador pri UN-u Mike Waltz ocijenio je rezoluciju “historijskom i konstruktivnom”, naglasivši da otvara novi put za stabilnu i prosperitetnu Gazu te sigurnost Izraela.

Tokom dvosedmičnih pregovora, arapske zemlje i palestinska strana tražile su snažnije formulacije o palestinskom pravu na samoodređenje. Nakon izmjena, rezolucija navodi da bi – nakon reformi Palestinske uprave i napretka u obnovi razrušene Gaze – “mogli biti stvoreni uslovi za kredibilan put ka palestinskom samoodređenju i državnosti”.

Također se navodi da će SAD pokrenuti dijalog između Izraela i Palestinaca “radi dogovaranja političkog horizonta za miran i prosperitetan suživot”. Takav pristup izazvao je nezadovoljstvo izraelskog premijera Benjamina Netanyahua, koji dugo odbacuje mogućnost palestinske države, tvrdeći da bi to “nagradilo Hamas”.

Prije glasanja, zajednička izjava Katara, Egipta, Ujedinjenih Arapskih Emirata, Saudijske Arabije, Indonezije, Pakistana, Jordana i Turske pozvala je na “brzo usvajanje” američkog prijedloga. Rusija je prošle sedmice predstavila alternativni plan s još snažnijom podrškom formiranju palestinske države, uz insistiranje da Zapadna obala i Gaza budu ujedinjene pod Palestinskom upravom.

Moskvin prijedlog izostavio je Trampov Odbor za mir i davao veću ulogu UN-u u formiranju međunarodne misije. Američka rezolucija nalaže stabilizacijskim snagama da: – nadziru proces demilitarizacije Gaze, uključujući trajnu predaju oružja nedržavnih naoružanih grupa- po potrebi koriste “sve neophodne mjere”, uključujući i vojnu silu- obezbjeđuju granične zone zajedno s obučenom palestinskom policijom- koordiniraju dopremu humanitarne pomoći- blisko sarađuju s Egiptom i Izraelom.

Kako međunarodne snage budu preuzimale kontrolu i uspostavljale stabilnost, izraelska vojska će se povlačiti iz Gaze prema dogovorenim fazama, standardima i rokovima koje potvrđuju stabilizacijske snage, Izrael, SAD i garanti primirja.