Evropa je u plamenu: Ekstremne vrućine ruše rekorde. I bit će još gore

Ekstremne vrućine ruše temperaturne rekorde širom Evrope, prema ranim mjerenjima, i pogoduju nastanku većih i jačih šumskih požara.

U jugozapadnoj Francuskoj rekordi su oboreni u ponedjeljak u gradovima Angoulême, Bergerac, Bordeaux, Saint-Émilion i Saint-Girons. Météo France je objavio da su “često izvanredne, pa čak i neviđene maksimalne temperature” u regiji bile 12°C iznad prosjeka posljednjih nekoliko decenija, piše Guardian.

U Hrvatskoj su oboreni temperaturni rekordi u Šibeniku (39,5°C) i Dubrovniku (38,9°C), dok su veliki šumski požari bjesnili duž obala i zahvatili susjedne zemlje Balkana.

I izvan Evrope, desetine temperaturnih rekorda su oborene širom Kanade, a u Iraku je temperatura premašila 50°C što je izazvalo nacionalni nestanak struje.

Toplotni val u južnoj Evropi događa se dok nordijske zemlje pokušavaju oporaviti od neviđenih temperatura iznad 30°C u Arktičkom krugu ovog mjeseca.

Bob Ward, direktor politike u Grantham Research Instituteu, izjavio je:

„Ovo ljeto, kao i svako ljeto sada, izuzetno je po ekstremnoj vrućini širom svijeta.“

U Italiji, gdje je 16 od 27 glavnih gradova stavljeno pod crvenu upozorenje zbog vrućine i gdje je četverogodišnji dječak preminuo od toplotnog udara, i u Španiji, gdje je muškarac poginuo u požaru nakon što je zadobio opekotine na 98% tijela, visoke temperature nisu oborile veliki broj rekorda, ali su alarmirale stručnjake.

Glavna karakteristika ovog toplotnog vala je, prema José Camachu, klimatskom naučniku i glasnogovorniku španske meteorološke agencije Aemet, „dužina i obim, a ne intenzitet“. Ipak, temperature su i dalje veoma visoke.

U jugozapadnoj Francuskoj, 40% uzorka meteoroloških stanica zabilježilo je temperature iznad 40°C u ponedjeljak. Lauriane Batté, klimatska naučnica u Météo France, rekla je da je još rano tvrditi da li su rekordi „razbijeni“ ili samo oboreni, ali je naglasila značajan geografski obim vrućine.

„Nažalost, ovo se moglo očekivati“, dodala je. „Više od polovine 51 toplotnog vala u Francuskoj od 1947. godine desilo se u posljednjih 15 godina. Jasno je da klima zagrijava.“

Vrućina širom Evrope isušila je vegetaciju i omogućila širenje šumskih požara, što su naučnici opisali kao „Molotovljev koktel“ klimatskih uvjeta. EU naučnici za požare procijenili su „ekstremne do vrlo ekstremne uvjete“ širom kontinenta ove sedmice, sa „posebno ozbiljnim“ rizicima u većini južne Evrope, dok se u nekim dijelovima Nordijskih zemalja očekuju visoke anomalije.

Šumski požari u Evropi spalili su više od 400.000 hektara ove godine, prema podacima objavljenim u utorak, što je 87% više nego prosjek za ovo doba godine u posljednje dvije decenije.

Visoke temperature svake godine ubijaju desetine hiljada ljudi u Evropi. Istraživači procjenjuju da će opasne temperature do kraja vijeka ubiti između 8.000 i 80.000 više ljudi godišnje, jer životi izgubljeni zbog ekstremne vrućine nadmašuju one spašene od blažih hladnih perioda.

Antonio Gasparrini, epidemiolog na London School of Hygiene & Tropical Medicine, naglašava da je implementacija efikasnih i različitih javno-zdravstvenih mjera ključna jer toplotni valovi postaju sve učestaliji.

„Ovo je još jedan ekstremni toplotni val koji pogađa Evropu ovog ljeta“, rekao je. „Kao i prethodnih mjeseci, možemo očekivati ne samo značajan broj smrtnih slučajeva, već i velike geografske razlike u prekomjernoj smrtnosti.“

Prošle sedmice, Svjetska meteorološka organizacija istakla je da šumski požari i loš kvalitet zraka pogoršavaju negativne zdravstvene učinke ekstremne vrućine. Naglasila je da su temperature tokom prve sedmice avgusta dosegle više od 42°C u dijelovima zapadne Azije, južne centralne Azije, većine sjeverne Afrike, južnog Pakistana i jugozapadnog dijela SAD-a, dok su lokalno prelazile i 45°C.

„Ovo je ono kako klimatske promjene izgledaju“, rekao je Ward. „I bit će samo gore.“