Građani BiH kod komercijalnih banaka štede 14,4 milijarde KM

Centralna banka Bosne i Hercegovine (BiH) povodom Svjetskog dana štednje saopćila je da su građani naše zemlje kod komercijalnih banaka, zaključno s devetim mjesecom, uštedjeli 14,4 milijarde KM.

Izazovna vremena, kako je kazao Senad Softić, guverner Centralne banke Bosne i Hercegovine, zahtijevaju pažljivo upravljanje resursima. Potreba za znanjem o raznim vidovima štednje, istakao je, veća je nego ikada i garant je boljih životnih i investicijskih odluka.

“Čak i mala ušteda svaki dan može biti veoma važna za vremena koja dolaze. Vaša štednja je samo vaša. Koristite je kao najbolju podršku za svoju budućnost i budite racionalan investitor”, kazao je Softić povodom Svjetskog dana štednje koji se obilježava 31. oktobra.

Prema podacima CBBiH, na kraju septembra 2021. godine ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH iznosili su 14,49 milijardi KM, što je najveći zabilježeni nivo. Depoziti stanovništva imaju dosta najveće učešće u ukupnim depozitima kod komercijalnih banaka, 53,4 posto, pa stoga predstavljaju važnu osnovu finansiranja i funkcionisanja banaka.

“Ako posmatramo depozite stanovništva po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti u septembru 2021. iznose 5,46 milijardi KM ili 37,7 posto ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti čine 318 miliona KM (5,8%), a dugoročni 5,14 milijardi KM (94,2%). Transakcijski računi i depoziti po viđenju čine 9,03 milijardi KM ili 62,3 posto ukupnih depozita stanovništva”, saopšteno je iz Centralne banke BiH.

Stanovništvo u BiH kontinuirano povećava ukupne depozite pa su tako u poređenju sa stanjem na kraju septembra prošle godine porasli za 1,15 milijardi KM ili 8,7 posto. Međutim, postoje značajne razlike u kretanju depozita zavisno od tipa depozita. Transakcijski računi su porasli za 19,8 posto (odnosno 854 miliona KM), a depoziti po viđenju bilježe porast od 9,3 posto (odnosno 327 miliona KM). Oročeni i štedni depoziti, koji odražavaju štednju, na godišnjem nivou bilježe blagi pad od 0,6 posto (34 miliona KM). Stagnacija oročenih i štednih depozita stanovništva na godišnjem nivou je evidentna od aprila 2020. godine.

Na stagnaciju oročenih i štednih depozita stanovništva su utjecale nepovoljne ekonomske prilike tokom pandemije, jer su mnogim građanima smanjena primanja i stoga nisu mogli štedjeti kao u ranijim periodima, a dio štednje iskoristili su za pokrivanje trenutnih potreba.

“Kamatne stope na oročene depozite stanovništva bilježe kontinuiran pad tokom posljednjih godina. Kamate za oročene eurske depozite stanovništva s dogovorenim dospijećem od jedne do dvije godine smanjene su sa 3,279 posto, koliko je bila prosječna stopa za 2013. godinu, na 1,06 posto u prvih osam mjeseci 2021. godine. Istovremeno, kamatne stope za depozite s dogovorenim dospijećem preko dvije godine iznosile su 1,159 posto u prvih osam mjeseci 2021. godine (3,95% u 2013. godini). Za isti posmatrani period, kamatne stope na oročene i štedne depozite stanovništva u KM s dogovorenim dospijećem od godinu do dvije su se smanjile na 0,719 posto, a za oročenje više od 2 godine na 0,957 posto”, kažu iz Banke.

Regionalna istraživanja pokazuju da relativno mali broj građana u BiH štedi, oko 20 posto se izjasnilo da ima ušteđevinu, a samo 15 posto anketiranih građana je u 2019. potvrdilo da kontinuirano štedi.

“Stabilan domaći bankarski sektor, uz pouzdan sistem za osiguranje depozita, pruža garanciju stanovništvu da svoja finansijska sredstva drži na računima u bankama, putem kojih obavlja tekuće transakcije ili štedi za kasnije periode”, poručili su iz Centralne banke.