Sahranjen Nelson Mandela

Johansburg — Prvi tamnoputi predsjednik Južne Afrike i legendarni borac protiv aparthejda, Nelson Mandela, sahranjen je u svom rodnom selu Kunu.

Poslije zvanične ceremonije opraštanja, kovčeg sa Mandelinim posmrtnim ostacima preuzela je njegova porodica radi pogreba po tradiciji plemena Kosa u grobnici na porodičnom imanju u tom selu, u kom je Mandela proveo djetinjstvo i dane po napuštanju politike, izvijestile su agencije.

Na zahtjev porodice, ritualnom pogrebu prisustvovalo je nekoliko stotina osoba.

Prije pogreba, od Mandele su se na zvaničnoj ceremoniji oprostili članovi porodice, njegovi bivši saborci i saradnici i sunarodnici.

“Ovo je kraj 95 slavnih godina borca za slobodu, posvećenog i pokornog sluge naroda Južne Afrike”, rekao je južnoafrički predsjednik DžEjkob Zuma na zvaničnoj ceremoniji opraštanja od Mandele, koji je preminuo 5. decembra u 96-oj godini.

“Iako je dug hod ka slobodu završen u fizičkom smislu, naš sopstveni put se nastavlja. Moramo da nastavimo da gradimo tip društva na čijoj izgradnji si ti neumorno radio. Moramo da preuzmemo tvoju zaostavštinu”, rekao je aktuelni šef južnoafričke države.

Ceremonija je počela pjesmom plemena Kosa, kojem pripada Mandelin Tembu klan – “Ispuni svoje obećanje”, u džinovskom bijelom šatoru na poljani u blizini Mandeline kuće, specijalno napravljenom za ovu priliku.

U čast dobitnika Nobelove nagrade za mir 1993. godine, koji je proveo u zatvorima 27 godina u vrijeme aparthejda, ispaljen je 21 počasni plotun, a njegov kovčeg prekriven zastavom Južne Afrike bio je okružen sa 95 postavljenih svijeća, za svaku od njegovih proživljenih godina.

“Osoba koja ovdje leži je najveći sin Južne Afrike”, rekao je zamjenik lidera vladajućeg Afričkog nacionalnog kongresa (ANK) Siril Ramaposa, a Mandelin saborac protiv aparthejda koji je sa njim bio zatočen na ostrvu Roben, Ahmed Katrada, u emotivnom govoru podsjetio je na “velike rezerve” Mandeline ljubavi, strpljenja i tolerancije.

U svojim izvještajima agencija Rojters naglašava da je danas zatvoreno jedno poglavlje “mučeničke istorije” i otvoreno drugo, u kom će multi-rasna Južna Afrika koju je Mandela utemeljio otkriti da li može da napreduje bez svog štabova.

Mandela je tvorac istorijskog pomirenja izmedju crne većine i bijele manjine u Južnoj Africi od prije dvije decenije.

Ceremoniji je prisustvovalo približno 4.500 gostiju – od rodjaka i južnoafričkih funkcionera, predsjednika Zume i nadbiskupa Dezmonda Tutua, do predstavnika iz inostranstva, kao što su britanski princ Čarls, princ od Monaka Albert Drugi, bivši premijer Zimbabvea Morgan Cvangirai, američki borac za ljudska prava Džesi Džekson, televizijska zvijezda Opra Vinfri i milijarder Ričard Brenson.

Ceremoniji su prisustvovale i Mandelina udovica Grejsa Mašel i njegova druga žena Vini Madikizela-Mandela.

Kovčeg sa Mandelinim posmrtnim ostacima dopremljen je u Kunu juče, a tokom protekle noći oko njega su bdjeli članovi njegovog klana Tembu.

Ceremenonija sahranjivanja sastojala se od elemenata državne sahrane i elemenata tradicije plemena Kosa.

Većina od oko sedam miliona pripadnika Kosa plemena živi na sjeveroistoku države u proviniciji Istočni Kejp, a njihova kultura vjeruje u postojanje duša predaka.

Mandela je bio predsjednik Južne Afrike samo tokom jednog mandata (od 1994. do 1999), a povukao se zvanično iz javnog života 2004. godine, na konferenciji za novinare koja je postala čuvena po njegovoj rečenici: “Nemojte me zvati, pozvaću ja vas”.

Posljednji put pojavio se 2010. na stadionu u vrijeme finalnog meča Svjetskog fudbalskog šampionata.

Centralna komemoracija povodom smrti južnoafričkog “oca nacije” održana je proteklog utorka na stadionu u Johanesburgu, uz učešće šefova država ili vlada 91 zemlje, a zatim je tri dana kovčeg bio izložen u Pretoriji, gdje je došlo da se u mimohodu oprosti od bivšeg južnoafričkog predsjednika blizu 100.000 ljudi.

Opraštajući se od Mandele, plemenski vodja Ngangomhlaba Matanzima rekao je da je “palo veliko stablo”. “Veliko stablo je palo, sada ide kući da se odmori sa njegovim precima”, rekao je on, zahvaljujući Mandelinim precima na takvom daru.

Obraćajući se u ime djece i unuka, Mandelina unuka Nandi rekla je da je njen djeda kao dječak išao bosonog u školu u Kunu, a da je na kraju postao predsjednik i figura svjetskog značaja.

“Na nama je da postignemo u životu sve što želimo”, rekla je ona, poželjevši “Madibi” srećan put. “Srećno Madiba. Srećan put u zemlju naših predaka, ti si svoju trku istrčao”, rekla je Nandi na jeziku Kosa.

B92