Šokantni nalazi revizora o upravljanju javnim preduzećem: Cilj im je bio pokriti plaće?!

Javnim kantonalnim preduzećem Sarajevo-šume, prema nalazima federalnih revizora, katastrofalno se upravljalo toko 2024. godine, zbog čega je uprava ovog preduzeća na čelu s direktorom Samirom Omerovićem dobila negativnu ocjenu.

Prema nalazima revizora, preduzeće je svoj krucijalni zadatak, pošumljavanje šuma, izvršila u zastrašujuće niskom procentu.

Kršenje zakona

“Naglašavamo da je tokom 2024. godine izvršeno samo 0,97% od planirane biološke reprodukcije šuma, što ukazuje da su resursi usmjereni na pokriće troškova plaća i proizvodnih usluga, a ne na obavljanje poslova iz nadležnosti. S obzirom na to da je Društvo, u skladu sa Zakonom o šumama Kantona Sarajevo, uspostavljeno radi obavljanja poslova gospodarenja državnim šumama koje imaju za cilj očuvanje, zaštitu i bolje korištenje prirodnih staništa i šumskog biodiverziteta, nismo se uvjerili da su se ovi poslovi obavljali”, jedan je od šokanntih nalaza federalnih revizora.

Naime, aktivnosti biološke reprodukcije šuma u 2024. godini realizovane su u iznosu od svega 19.124 KM, što predstavlja tek 0,97% od planiranih 1.961.825 KM. Time, kako ističu revizori, nisu ostvareni ni minimalni obimi šumskouzgojnih radova. Također, realizacija pošumljavanja pojedinih vrsta šuma uopće nije izvršena.

Prema izvještaju Službe plana i analize, u revidiranoj godini planirani šumskouzgojni radovi (pošumljavanje i njega šuma) shodno ŠPO iznosili su 1.332,56 ha, a izvršeni su na samo 7,69 ha.

“Shodno navedenom, Društvo nije izvršilo poslove biološke reprodukcije šuma u planiranom obimu predviđenim šumskoprivrednim osnovama, što nije u skladu sa članom 15. Zakona o šumama Kantona Sarajevo i Ugovorom o prenosu poslova gospodarenja državnim šumama i šumskim zemljištima. Uvidom u odabrani uzorak kod ŠPP „Igmansko“ i „Trnovsko“ utvrdili smo da realizacija šumskouzgojnih radova pošumljavanja pojedinih vrsta šuma uopće nije izvršena. Također, za utvrđena odstupanja nije vršena izmjena godišnjeg plana kako nalaže član 11. Zakona”, nalazi su revizora koji ukazuju i na flagrantno kršenje zakona.

Upravu Društva u skladu sa Statutom, kako ističu, čini direktor i pet izvršnih direktora. Direktor Društva je Samir Omerović, koji je imenovan Odlukom Nadzornog odbora od 16. 6. 2021. godine, na mandatni period od četiri godine počevši od 24. 7. 2021, nakon provedenog javnog konkursa.

“Na osnovu ovog izvještaja, uvida u dostavljenu dokumentaciju i obavljenog intervjua sa kandidatima Nadzorni odbor imenuje direktora i izvršne direktore. Do dana pripreme ovog izvještaja Društvo nije imenovalo izvršne direktore propisane Statutom, odnosno izvršne direktore Sektora za: pravne poslove; ekonomske poslove; projektovanje, planiranje i razvoj šumarstva; iskorištavanje šuma i za uzgoj i zaštitu šuma”, istaknuto je u revizorskom izvještaju.

Ogromni gubitak

Nadalje, ukupno ostvareni prihodi za 2024. godinu, kako se navodi, iskazani su u iznosu od 16.176.527 KM i manji su u odnosu na plan za 10.627.620 KM, a u odnosu na prethodnu godinu manji za 4.587.009 KM. Smanjenje ukupnog prihoda u odnosu na prethodnu godinu u najvećem dijelu je rezultat smanjenja potražnje za šumskim drvnim sortimentima, te smanjenja prihoda od prodaje gotovih proizvoda, zaključili su revizori.

Društvo je u 2024. godini, dalje se ističe, ostvarilo gubitak od 5.596.915 KM, što predstavlja značajno odstupanje od planiranih pokazatelja. Značajna odstupanja se u većoj mjeri odnose na ostvarene prihode, iako su odstupanja konstatovana i na rashodima. Revizorima nije prezentovana dokumentacija da je Uprava Društva poduzela aktivnosti u skladu sa Zakonom o javnim preduzećima u FBiH i Statutom kako bi izvršila potrebne izmjene Plana radi njegovog prilagođavanja kretanjima na komercijalnom tržištu.

“Članom 335. Zakona o privrednim društvima FBiH, 18 kao i članovima 27. i 37. Statuta Društva, propisano je da Skupština obavezno odlučuje o načinu pokrića gubitka na prijedlog Uprave i uz prethodno pribavljeno mišljenje Odbora za reviziju i Nadzornog odbora. Uvidom u zapisnike sa sjednica za 2024. godinu utvrdili smo da Odbor za reviziju i Nadzorni odbor nisu razmatrali prijedlog uprave o raspodjeli dobiti ili pokriću gubitka, te da Skupština nije odlučivala o načinu pokrića gubitka za prethodnu godinu, što nije u skladu sa Zakonom o privrednim društvima i Statutom Društva”, ističe se u izvještaju.

Uvidom u zapisnike sa sjednica Nadzornog odbora reviori su konstatovali i da nisu razmatrane informacije o provedenim postupcima javnih nabavki, niti je Nadzorni odbor vršio nadzor nad provođenjem postupaka nabavki, posebno imajući u vidu njihovu vrijednost, što nije u skladu sa Zakonom o javnim preduzećima u FBiH i Statutom Društva.

A.Dučić/Fokus.ba