Šta je u prošlosti obilježilo odnose BiH i Rusije

Šta je u prošlosti obilježilo odnose Bosne i Hercegovine i Rusije, posebno nakon ranijih posjeta šefa ruske diplomatije i Valentine Matvijeko, tasašnje predsjednice Gornjeg doma ruskog parlamenta, donosimo u priči Milice Vučetić.

Sergej Lavrov, kao ujedno najviši zvaničnik iz Rusije, posljednji put je posjetio Bosnu i Hercegovinu u septembru 2018. godine. Uoči Opštih izbora.

Lavrov je tada izjavio da se Rusija zalaže za dosljedno provođenje Dejtonskog mirovnog sporazuma i da uvažava cjelovitost BiH uz napomenu da je protiv demonizacije Republike Srpske. Jedna od tema šefa ruske diplomatije bila je tada i zabrana ulaska ruskom piscu Zaharu Prilepinu u BiH iz bezbjednosnih razloga u avgustu 2018., a po naredbi Obavještajno-bezbjednosne agencije BiH. A u martu, mjesecu kada je OBA donijela ovu narebu, u BiH je boravila Valentina Matvijenko, predsjednica Gornjeg doma ruskog parlamenta. Buru reakcija izazvale su njene izjave o karakteru rata u BiH, stranim sudijama u Ustavnom sudu, Dejtonskom mirovnom sporazumu, zatvaranju OHR-a.

“Ovo protektoratno prisustvo se nikako ne uklapa u današnju stvarnost, te koči zajednički napredak bosanskog regulisanja. Jednostavno, ovo prisustvo ponižava narode BiH kojima bi se trebale konačno vratiti prerogativa i kompetence da sami vladaju svojom sudbinom i sudbinom svoje zemlje”, kazala je Valentina Matviyenko 24. aprila 2018.

Turneja po Balkanu – tako je novinar Jutarnjeg lista okarakterisao posjetu Lavrova rekavši da dolazi baš u trenutku kad se iz SAD-a i Evropske unije najavljuju promjene u strategiji odnosa prema BiH, odnosno korekcije Dejtonskog sporazuma koje bi išle ka jačanju funkcionalnosti jedinstvene države.

“NATO je njima jedna od crvenih krpa koje neće dozvoliti, a zbog toga oni i vode politiku destrukcije, a ne konstruktivnu politiku u ovim područijima sa političkom nestabilnošću upravo zbog toga kako bi uspjeli u tome da im te zemlje potpuno ne iskliznu iz ruku svojim okretanjem prema NATO-u i Evropskoj uniji”, komentarisao je Vlado Vurušić, novinar Jutarnjeg lista.

“Koliko god da mi u javnom diskursu stalno njegujemo taj stav da su Amerikanci kreatori i sprovoditelji mirovnog sporazuma, činjenica jeste da su bili inicijatori i uložili mnogo u Dejtonske pregovore, ali uz Veliku Britaniju, Francusku, Njemačku, jedna od članica kontakt grupe koja je učestvovala u tim pregovorima bila je i Rusija. Učestvovala je i u preliminarnim pripremnim satancima što je trajalo i nekoliko godina. Nakon toga Rusija je aktivni učesnik u realizaciji svih mjera iz Dejtonkog sporazuma, a članica je Upravnog odbora Savjeta za implementaciju mira u kojem u poljednjih nekoliko godina redovno izdvaja svoje mišljenje, dakle ne slaže se sa većinom – sa ostalima”, mišljenja je Miloš Šolaja, Centar za međunarodne odnose Banjaluka.

U ekskluzivnom intervjuu za N1, nakon nedavnog svjedočenja u američkom Kongresu – gdje je najveća pažnju posvećena dešavanjima u Bosni i Hercegovini, na Kosovu i u Srbiji, profesor Univerziteta Johns Hopkins govorio je i o razmjerama uticaja Rusije na Balkanu.

““, istakao je Daniel Serwer, profesor Univerziteta Johns Hopkins.

Rusija je na petom mjestu po obimu razmjene iz grupe tzv. ostalih zemalja. U prvih deset mjeseci ove godine blizu 70 miliona maraka razne robe izvezeno je iz BiH u Rusiju – prvenstveno farmaceutskih proizvoda, dok je uvoz iz Rusije, najviše naftnih proizvoda, Bosnu i Hercegovnu koštao oko 134 miliona maraka. U Rusiju najviše izvezeno 2017. godine – blizu 145 miliona maraka.

Press