Traženi kao nekad žiranti: Zašto odustaje dobar dio kandidata za biračke odbore

Odustajanje velikog broja predloženih kandidata za članove biračkih odbora koje je obilježilo opšte izbore 2018. godine moglo bi se ponoviti i uoči ovogodišnjih lokalnih izbora.

U toku je obuka za članove biračkih odbora koju sprovode gradske i opštinske izborne komisije, a prema podacima do kojih smo došli, veliki broj kandidata nije se pojavio na obuci.

Iz Centralne izborne komisije BiH Glasu Srpske su odgovorili da će precizne informacije o broju kandidata koji se nisu pojavili imati nakon što ih o tome informišu opštinske i gradske izborne komisije u čijoj nadležnosti je imenovanje biračkih odbora.

Uprkos tome što je CIK u maju usvojio prečišćen tekst Pravilnika o utvrđivanju kvalifikacija u postupku imenovanja članova biračkih odbora s ciljem, kako su naveli, da se “sprečava pojava sa prošlih izbora u BiH kada su članovi masovno odustajali od članstva u biračkom odboru čak i na sam dan izbora”, sagovornik Glasa Srpske odlično upućen u izborni proces tvrdi da će i uoči ovogodišnjih izbora odustajanje biti na nivou iz 2018. godine, kada je od članstva u biračkim odborima odustalo više od 20 odsto kandidata. On objašnjava da se prema pomenutom pravilniku, kandidati za članove biračkih odbora potpisanim izjavama obavezuju da će prisustvovati obuci i cijelom izbornom procesu, računajući i brojanje glasova.

– Međutim, ne postoji nikakva sankcija za odustajanje od članstva, čime se otvara prostor za izborne manipulacije. To se radi tako što političke stranke koje kontrolišu lokalne izborne komisije podmite imenovane članove biračkih odbora sa 500 do 1.000 maraka da odustanu od članstva u odboru. Nakon toga, lokalne izborne komisije po svom nahođenju imenuju nove članove biračkih odbora koji su bliski strankama koje kontrolišu te lokalne izborne komisije. Time se stvara temelj za izborne manipulacije na sam dan izbora – objašnjava sagovornik Glasa Srpske.

On podsjeća da je u odnosu na ukupan broj od 52.931 imenovanog predsjednika i njihovih zamjenika te članova i zamjenika članova biračkih odbora za izbore 2018. godine odustao 10.641 ili 20,10 odsto.

– Najviše odustajanja od članstva u biračkim odborima bilo u FBiH. U opštini Stari grad Sarajevo od predloženih 414 kandidata odustalo je čak 81,50 posto, a slijede Travnik sa 55,96 odsto, Kalesija sa 54,04, Zavidovići sa 53,70 i Mostar sa 50,69 odsto.

Banjaluka

Predsjednica Gradske izborne komisije Banjaluka Nada Batinar kaže da je u toku obuka predloženih kandidata za članove biračkih odbora.

– Imamo obavještenja od kandidata da su bolesni ili pozitivni na virus korona, ali u ovom trenutku ne bi bio relevantan podatak o broju onih koji su odustali. Preciznije podatke ćemo moći dati kada obuka bude završena – kaže Batinar.

Ona dodaje i da je u Banjaluci za prošle izbore bilo 27,6 posto odustanaka u posljednja četiri dana pred izbore, ali ističe da se to ne može povezivati sa sadašnjom situacijom.