Vozači dižu ruke: Od 1. septembra prijete blokade i nestašica hrane u BiH

Bosna i Hercegovina se suočava s ozbiljnim poremećajem u opskrbnim lancima – vozači kamiona najavili su masovne proteste od 1. septembra, pod sloganom „Do ispunjenja zahtjeva“.

Riječ je o akciji koju organizuje konzorcij Logistika BiH, a koja bi mogla dovesti do kašnjenja i nestašice svih vrsta roba – od hrane i osnovnih namirnica, preko industrijskih proizvoda, pa sve do repromaterijala za domaće fabrike.

Transportni sektor, koji je „žila kucavica“ domaće ekonomije, već godinama upozorava na brojne probleme.

Najveći kamen spoticanja je pravilo Evropske unije prema kojem vozači iz BiH u EU mogu boraviti najviše 90 dana u periodu od 180 dana.

To ograničenje dovodi kompanije na rub opstanka, jer vozači već nakon nekoliko prelazaka granice brzo „ispune limit“.

Uz to, problemi su nagomilani: mali broj graničnih prijelaza za robu, spore birokratske procedure, trošarine i visoke cestarine, kao i neusklađenost s evropskim praksama.

Iako su vozači više od 20 mjeseci pregovarali s institucijama i dobili obećanja, ništa od dogovorenih mjera nije provedeno.

Njihovi zahtjevi uključuju: ukidanje diskriminacije u EU i primjenu AETR i SSP sporazuma, povrat 50% trošarina na gorivo, kao što imaju firme u EU, popust od 50% na cestarine, smanjenje čekanja na granicama barem za polovinu, bolju koordinaciju inspekcija, rasterećenje poslovanja i digitalizaciju transportnih procedura.

Organizatori otvoreno upozoravaju: od 1. septembra građani treba da budu spremni na zastoje i kašnjenja u isporuci hrane, lijekova i ostalih proizvoda.

„Preporučujemo građanima da planiraju zalihe i budu spremni na poremećaje u opskrbi“, navodi se u saopštenju konzorcija.

Iako naglašavaju da protest nema političku pozadinu, vozači poručuju da se bore za „dostojanstvo profesije, opstanak transportnog sektora i ekonomsku budućnost BiH“.

Struka upozorava da je tromost institucija glavni razlog zašto BiH danas stoji pred rizikom od praznih polica u trgovinama.

Ako se problem hitno ne riješi, upozoravaju logističari, jesen i zima mogle bi donijeti ozbiljnu krizu opskrbe i novi udar na džepove građana.