Cijena ne bi trebala biti jedini kriterij, Evropa rizikuje da postane groblje radnih mjesta

Kada evropski kupac vidi kineski električni automobil za 30.000 eura nasuprot evropskom za 40.000 eura, kupovina se čini kao jednostavan izbor. Ali iza te razlike u cijeni ne stoji samo efikasnost proizvodnje – stoji ogromna podrška kineske države. Pritisak na Evropu nikada nije bio veći.

Izvršni direktor Piaggio grupe, Michele Colaninno, jedan je od zadnjih evropskih čelnika koji je podijelio svoje stavove s italijanskim medijem Corriere della Sera o klimavim vremenima oko evropske autoindustrije. Colaninno je bio otvoren, ali i uzrujan.

“Rizik da Evropa postane groblje radnih mjesta je realniji nego prije ako je cijena jedini faktor pri kupovini automobila.”

Ovo je oštra poruka, posebno jer se čini da ono što evropski kupci sada traže je pristupačno vozilo, ugušeno nezaustavljivom eskalacijom cijena na tržištu novih automobila. A već znamo da su kineski proizvođači ovdje stigli s povoljnijim i krajnje solidnim proizvodima.

Evropa sve više tone i ide ka tome da će postati kontinent bez industrijske proizvodnje – fabrike će se zatvarati, radnici će ostajati sve više bez posla, a cijela regija će izgubiti proizvodnju i postati samo potrošač kineskih proizvoda.

Peking godišnje izdvaja milijarde dolara u direktnim subvencijama proizvođačima. To se odnosi na beskamatne kredite, povlaštene carine na sirovine i energente, te razgranati lanac snabdijevanja baterija koji je decenijama građen uz državnu podršku.

Rezultat? Kineski proizvođači mogu prodavati vozila po cijenama koje bi evropske kompanije dovele do bankrota. Ovo nije fer tržišna utakmica – ovo je industrijska strategija cijele države protiv pojedinačnih evropskih kompanija. Ne zaboravimo da medalja ima i drugu stranu, jer drsko povećanje cijena evropskih automobila s izgovorom na pritisak iz Brisela samo po sebi kupcima daje fokus na pristupačnije, odnosno kineske automobile.

Evropski potrošač: Zarobljen između želje i mogućnosti

Zato se evropski kupci nalaze u sve težoj situaciji. Cijene novih automobila su u posljednje tri godine porasle za 30-40 posto. Ono što je 2019. godine koštalo 25.000 eura, danas košta 35.000 eura. Prosječna plata nije pratila taj trend.

Mladi ne mogu priuštiti svoje prvo vozilo. Porodice odgađaju zamjenu starog automobila. Kada već prelome, lakše se odlučuju kupiti nov kineski automobil.

Na kraju krajeva, šta bi vi izabrali kada vam je novčanik prazan, a potreba realna?

Kineske marke to znaju. One ne prodaju samo automobile – prodaju pristupačnost u vremenu nepristupačnosti. I to funkcioniše. Prodaja kineskih vozila u Evropi rasla je preko 50 posto godišnje u posljednje dvije godine.

Domino efekat: Kada fabrike ostanu prazne

Šta se dešava kada evropski kupci masovno prelaze na kineske brendove?

U prvoj fazi padaju narudžbe. Evropski velikani prijavljuju pad prodaje, proizvodne linije usporavaju, smanjuju se smjene.

U drugoj fazi fabrike smanjuju broj radnika. Ne obnavljaju ugovore privremeno zaposlenih, dok dobavljači dijelova gube kupce.

U trećoj fazi zatvaraju se pogoni. Volkswagen već najavljuje zatvaranje fabrika u Njemačkoj – prvi put u 87 godina historije. Stellantis takođe razmatra koja postrojenja nisu više profitabilna.

U četvrtoj fazi slijedi kolaps lanca. Nije samo proizvođač automobila u pitanju. Za svaki automobil postoji mreža od 50-100 dobavljača: sjedišta, elektronika, gume, stakla, aluminij, plastika… Kada fabrika zatvori vrata, zatvara se cijeli ekosistem.

Brojke koje bole

Autoindustrija u Evropi zapošljava 2,6 miliona ljudi direktno u proizvodnji vozila. Više od 10 miliona ljudi indirektno kod dobavljača, logistike i u servisima.

Svako radno mjesto u fabrici automobila stvara pet dodatnih radnih mjesta u lancu snabdijevanja. Zato ako 20 posto proizvodnje nestane zbog kineske konkurencije, računica je surova. Evropu čeka više od 500.000 direktnih otpuštanja, više od dva miliona dodatnih poslova spada u rizik, odnosno, cijeli industrijski regioni bi se mogli ugasiti.

To nije samo ekonomska statistika. To su porodice bez primanja. Gradovi bez budžeta. Mladi koji odlaze. Stručnost koja se gubi zauvijek.

Gubitak posla

Kada se gleda šira slika, Colaninnova poruka nije pretjerivanje. Evropa riskira da postane kontinent bez vlastite industrijske proizvodnje, ovisan o uvozu iz Azije, s milionima nezaposlenih i izgubljenim tehnološkim znanjem.

Pitanje nije da li su kineski automobili dobri – jesu. Pitanje je da li Evropa može dozvoliti da cijena bude jedini kriterij po kojem njeni građani donose odluke o kupovini.

Jer kada fabrička vrata počnu da se zatvaraju, neće biti jednostavno otvoriti ih ponovo. Industrijska moć se gubi brzo, ali se vraća sporo – ako se ikada vrati.

I tada će se evropski kupci možda zapitati: je li ušteda od 10.000 eura na automobilu vrijedila gubitka posla njihovog komšije, ili možda njihovog vlastitog?

Prenosi klix.ba