Presjek cijena u svijetu: Hrana je poskupjela za 30 posto

Globalne cijene hrane blago su pale u decembru 2021. godine, jer su se međunarodne kotacije biljnih ulja i šećera znatno povukle sa visokih nivoa, ali to i nije baš neka utjeha, jer je hrana u svijetu poskupjela prošle godine više od 28 posto na godišnjem nivou, prema najnovijem izveštaju Organizacije za hranu i poljoprivredu UN (FAO).

Indeks cijena hrane, koji izračunava FAO, iznosio je u decembru u prosjeku 133,7 poena, spustivši se za 0,9 posto u odnosu na novembar, ali je u odnosu na decembar 2020. godine viši za 23,1 posto.

Prema izvještaju, objavljenom na zvaničnoj internet stranici agencije UN sa sjedštem u Rimu, indeks cijena hrane za cijelu 2021. godinu iznosio je u prosjeku 125,7 poena, što je za čak 28,1 posto više nego 2020. godine.

Mada visoke cijene hrane obično daju podsticaj povećanju proizvodnje, veliki troškovi inputa, tekuća globalna pandemija i sve neizvjesniji klimatski uvjeti ostavljaju malo prostora za optimizam u pogledu povratka na stabilnije tržišne uvjete u 2022. godini.

Što se tiče kretnja cijena u decembru 2021. godine, žitarice su pojeftinile za 0,6 posto u odnosu na novembar, usljed pada izvoznih kotacija pšenice zbog bolje ponude nakon žetve na južnoj hemisferi. Pojeftinjenje pšenice je više nego nadoknadilo rast cijene kukuruza, izazvan snažnom tražnjom i zabrinutošću zbog dugotrajne suše u Brazilu.

Međutim, cijene žitarica su prošle godine u prosjeku porasle za 27,2 procenta, dostižući najviši nivo od 2012, pri čemu je kukuruz skočio za 44,1 posto, pšenica za 31,3 posto, a riža za 4,0 posto.

Cijene biljnih ulja su u decembru 2021, pale za 3,3 posto, jer su potonule kotacije palminog i suncokretovog ulja usljed smanjene globalne uvozne potražnje, pod utjecajem zabrinutosti u pogledu rastućeg broja slučajeva COVID-19. Ipak, cijene biljnih ulja su tokom 2021. godine dostigle najviši nivo u historiji, uzletevši za 65,8 posto u odnosu na 2020.

U decembru su na mjesečnom nivou pale i cijene šećera za 3,1 posto, na najniži nivo u poslednjih pet meseci, što FAO pripisuje zabrinutosti povodom utjecaja omikron soja COVID-19 na globalnu potražnju, slabljenju brazilske valute reala i nižim cenama etanola. Na godišnjem nivou, cijene šećera su 2021, porasle za 29,8 posto na najviši nivo od 2016.

Kotacije mesa su u decembru uglavnom ostale stabilne, ali su tokom 2021. godine zabilježile rast od 12,7 procenata u odnosu na pretodu godinu.

Na globalnom tržištu su u decembru jedino poskupjeli mlijeko i mliječni proizvodi za 1,8 posto u odnosu na novembar, pošto je manja proizvodnja mlijeka u zapadnoj Evropi i Okeaniji podstakla rast cijena putera i mlijeka u prahu, dok su cijene sira neznatno skliznule. Cijene mlijeka su prošle godine u prosjeku bile za 16,9 posto više nego 2020. godine.