Sankcije protiv Dodika – da ili ne?

Nova vlada Njemačke pozvala je Evropsku uniju, da uvede sankcije Miloradu Dodiku, članu Predsjedništva Bosne i Hercegovine koji ima za cilj povlačenje bh entiteta RS, iz oružanih snaga, pravosuđa i poreskog sistema BiH, prenose agencije. Domaći analitičari podijeljeni, dok jedni vjeruju u moć vanjskih sankcija, drugi kažu, to bi sankcionisane ojačalo pred opšte izbore.

Pasoše Republike Srpske napravila je omladina SNSD-a 2018. godine. Prvi turistički dodijeljen je tadašnjoj predsjednici Željki Cvijanović. Pasoše države Bosne i Hercegovine “nećemo za sada dirati”, poručuje u jednom od zadnjih intervjua član tročlanog Predsjedništva. Zato će se dirati imovina, pravosuđe, porezi i odbrana. Dok to najavljuje Milorad Dodik, sve glasniji su zahtjevi za njegovim sankcionisanjem.

“Niko ne govori o sankcijama protiv ni RS ni BIH, već se govori o sankcijama protiv pojedinaca iz njegovog bliskog okruženja. O tome se ne bi trebalo pričati, već ako žele da donesu sankcije da ih donesu. Ono što bi njemu naškodilo jeste da mu nekako skrate finansijske tokove”, smatra Ivana Marić, politička analitičarka.

Zbog “napada na ustavni poredak BIH”, protiv Dodika su Udruženja “Žene žrtve rata” i Institut za istraživanje genocida Kanada, podnijeli krivičnu prijavu Tužilaštvu Bosne i Hercegovine. Njemačka je i formalno ranije zatražila od Evropske službe za vanjske poslove da izradi prijedloge sankcija protiv zvaničnika RS. To je bio potez prvi korak preduzet unutar evropske administracije, kojim bi se, prenose evropski mediji, sancionisali oni koji šire retoriku razgradnje države BiH.

“Države poput SAD i Njemačke koje su zaprijetile sankcijama političkom vrhu RS, nisam siguran koliko će to dotaći primjerice radi Gdina Dodika, da li uopšte putuje, namjerava li… Ako bolje pogledamo, to nije uticaj koji on želi u BIH, tako da možda će to biti i nagrada za njega pred predstojeću izbornu godnu”, kazao je Slobodan Blagovčanin, aktivista iz Bijeljine.

MZ nije naučila lekciju iz devedesetih u BiH?

Većina analitičara u oba entiteta saglasna da je domaći problem postao veći uključivanjem i istoka i zapada istovremeno. Ima i ovakvih stavova:

“Ne smije se isključiti mogućnost da stranci isceniraju određenu akciju u BiH, kako bi pronašli razlog da pojačaju svoje prisustvo. Ipak, ne želim da vjerujem da međunarodna zajednica nije naučila neku lekciju iz svega onoga što su radili devedesetih u BiH. Zapadu oči polako otvaraju Mađari, Poljaci i Česi, te da će Evropa morati da shvati da ne mogu Amerikanci nametati sistem vrijednosti evropskim zemljama i preko leđa Evrope ići u sukob sa Rusijom”, kazao je Vladimir Lukić, profesor ustavnog prava.

Njemačka ministrica vanjskih poslova Annalena Baerbock, priznala je da lobira za sankcije protiv Milorada Dodika. No, u Evropskoj uniji saglasnosti o tome nema.

Malo ko se sjeća da je NSRS 2009. godine usvojila Informaciju o efektima prenosa nadležnosti sa RS na institucije BIH. Tadašnji Visoki predstavnik Valentin Inzko stavio ju je van snage, a tadašnji premijer Milorad Dodik rekao da je to zadnji put da se koriste Bonska ovlaštenja. 12 godina kasnije, mnogi građani kažu da žive “déjà vu”.

Dobivaj najvažnije vijesti porukom na Viberu: KLIKNI OVDJE