Zašto bi Putin želio raznijeti Sjeverni tok?

Sumnja da je plinovod Sjeverni tok sabotiran zvuči kao da dolazi iz priručnika Vladimira Putina o panici, eskalaciji i usmjeravanju događaja, piše britanski Telegraph.

Ilegalni rat bivšeg agenta KGB-a izazvao je sankcije Zapada bez presedana. No ruski predsjednik uvjeren je da njegov narod može izdržati ekonomske nedaće puno dulje i bolje od Europljana.

Putinova računica kaže da će skok cijena plina i, posljedično, troškova života u Evropi, kontinentu koji beznadno ovisi o ruskim energentima, u konačnici okrenuti situaciju u njegovu korist.

Cijene plina su padale sve do sabotaže Sjevernog toka

Cijene plina u Evropi padale su zadnja četiri dana, a onda su jučer, nakon vijesti o vjerovatnoj sabotaži Sjevernog toka, porasle za 20 posto. U Velikoj Britaniji porasle su za 33 posto.

U plinovodu Sjeverni tok 2 nalazilo se 117 miliona kubičnih metara prirodnog plina vrijednog 237 miliona eura po trenutnim cijenama. No, Putin je i ranije pokazao da je spreman žrtvovati vrijedni plin i koristiti ga kao oružje. Rusija je tokom avgusta u pogonu kod granice s Finskom dnevno radije spaljivala plin u vrijednosti 9.3 miliona eura nego da ga izveze u Evropu.

Sjeverni tok 2 nikad nije bio u funkciji, a šanse da bi mogao biti u bliskoj budućnosti su izuzetno male. Njemačka je odlučila da neće odobriti taj golemi projekt neposredno prije nego što je Putin pokrenuo invaziju na Ukrajinu.

Sjeverni tok 1, koji je dugo hranio evropsku ovisnost o ruskom plinu, nije ono što je nekad bio. Rusija ga nije uključila otkad ga je zatvorila u avgustu.

Zašto baš sad?

Zašto bi Moskva odabrala upravo ovaj trenutak za sabotažu Sjevernog toka – pod uslovom da se otkrije da Rusija zaista stoji iza sabotaže?

EU je počela raditi na novom paketu sankcija protiv Rusije. Mađarski premijer Viktor Orban već poziva da se odustane od novih sankcija, a da se postojeće sankcije ukinu, dok u isto vrijeme nova italijanska vlada odaje dojam da neće biti na liniji EU u pogledu odnosa prema Putinovoj Rusiji.

Putinu itekako odgovara da slomi moral Evrope u trenutku kad su evropske vlade pod pritiskom gnjevnih birača, koji su u strahu od pada temperatura koje neminovno slijede s dolaskom zime.

Tajming sabotaže je bio savršen. Novi plinovod između Norveške i Poljske pušten je u promet jučer, tačno kad su krenule stizati vijesti o mogućoj sabotaži. Nalazi se vrlo blizu Sjevernom toku 2.

Varšava je sve bliža potpunoj nezavisnosti o ruskom plinu, koju bi trebala postići do kraja godine. Novi baltički plinovod je samo dio širih napora Evrope da pronađe alternativne opskrbljivače i napuni rezerve plina prije zimskih temperatura.

Nova uloga Norveške

Od početka rata u Ukrajini, Norveška je počela zamjenjivati Rusiju kao glavni opskrbljivač EU prirodnim plinom. Podvodne eksplozije mogle bi biti upozorenje Norvežanima o onom što bi Rusija mogla napraviti njihovim plinovodima bude li stjerana u ćošak.

Mjesto eksplozija na Sjevernom toku 2 je vrlo blizu novom baltičkom plinovodu.

Samo prošle sedmice Moskva je tvrdila da Ukrajina planira “teroristički” napad na plinovod Turkstream, kojim ruski plin također dolazi Evropi.

Norveški regulatori pozvali su na povećan oprez nakon upozorenja naftnih i plinskih kompanija da su neidentificirani dronovi viđeni kod njihovih postrojenja u moru.

Rusija se još jednom oslanja na zimu

Kremlj tako u isto vrijeme prijeti ne samo nuklearnim ratom, nego i signalizira da bi mogao eskalirati sukob na načine koji su nekad smatrani nezamislivim.

Bez norveškog plina zima u Evropi bi zasigurno bila duga, hladna i skupa. Rusija se još jednom oslanja na zimu, faktor koji joj je toliko puta u historiji pomogao da pobijedi svoje neprijatelje, kako bi osigurala pobjedu u energetskom ratu protiv Zapada.